«Δυο παλικάρια απ’ το Αϊβαλί μπήκαν στο στέκι του Μπαλή»

Βουρλιώτες και Αϊβαλιώτες είχαν πάντα τη φήμη των «σκληρών». Δεν είναι τυχαίο το τραγούδι για τον «μπάρμπα τον νταή, τον ξακουστό τον Παναή», του Μιχάλη Ζαμπέτα σε στίχους Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου και σύνθεση Γιώργου Στεφανάκη.

«Είχα ένα μπάρμπα εγώ νταή Τον ξακουστό τον Παναγή

Καμάρι κι ασικλίκι, Λάζο στη μέση του χωστό,

Μουστάκι μαύρο γυριστό, Καφέ αμάν και αγαπητιλίκι

Μες τα Βουρλά κατιρματζής, αντάμης και κοντραμπατζής

και της τουρκιάς ο τρόμος, καβάλα σε λιγνό φαρί,

το μάτι του θόλο βαρύ πατούσε κι έτρεμε ο δρόμος…»

Σε όλη την προεπαναστατική περίοδο, αλλά και μέσα στα χρόνια του ξεσηκωμού, ξεχώρισαν άπειρες προσωπικότητες ανδρών και γυναικών του ελληνισμού της Ανατολής, για τον ηρωισμό τους, τις οργανωτικές τους ικανότητες και την αυτοθυσία τους.