Βότανα και γιατροσόφια

Μικρά Ασία

Ένας κόσμος γεμάτος πλούτο και αξίες

Με την πρώτη εμφάνιση ζωής στη γη βρίσκουμε και τις πρώτες μαρτυρίες ασθενειών. Οι ασθένειες πάντοτε συνόδευαν τη ζωή.

Τα πρώτα φάρμακα αναζητήθηκαν το περιβάλλον και στον κόσμο των φυτών.

Στην αρχαία Ελλάδα πίστευαν ότι εκτός από τα ατυχήματα και τους τραυματισμούς, οι άλλες αρρώστιες ήταν μηνύματα των θεών. Θεωρούσαν μάλιστα ότι αφού και τα φυτά ήταν δώρο των θεών, με το σχήμα των φύλλων τους και των καρπών τους οι θεοί υποδεικνύουν το όργανο του ανθρώπινου σώματος που τα συγκεκριμένα φύλλα η οι καρποί μπορούσαν να θεραπεύσουν .

Η Γη του Πόντου, παράδεισος για εκατοντάδες είδη φυτών και βοτάνων μας προσφέρει ένα αμάλγαμα πληροφοριών, ένα αστερισμό γνώσεων που κινούνται μεταξύ επιστήμης και δοξασίας .

Λαϊκή ιατρική

Η λαϊκή ιατρική βασιζόταν σε ένα σύνολο ηθικών και πρακτικών κανόνων που ρύθμιζε την καθημερινή ζωή τους. Οι συμβουλές τους μας ανοίγουν ένα παράθυρο σε ένα διαφορετικό κόσμο αξιών και πλούτου. Στον Πόντο η διατροφή είχε στόχο να προλαμβάνει τις ασθένειες και να εξασφαλίζει καλή υγεία. Γνώριζαν ποιες τροφές έπρεπε να καταναλώνονται και ποιες να αποφεύγονται κατά τις διάφορες εποχές του χρόνου, ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες και τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος.

Η διάκριση των φυτών σε βότανα, χορταρικά, λαχανικά είναι πρόσφατη επινόηση. Για τους Πόντιους, όπως και για τους αρχαίους Έλληνες, το μαρούλι, τα ραδίκια , τα σπαράγγια κ.λπ. ανήκουν στην ίδια κατηγορία με το φασκόμηλο , το δυόσμο τη μαντζουράνα.

Τα ενεργά συστατικά λαχανικών αλλά και βοτάνων έπρεπε να περάσουν στον οργανισμό μέσω της διατροφής ώστε να εξασφαλίζουν την ισορροπία του ανθρώπινου οργανισμού.

” Τρώγε γλιστρίδα για να προστατευτείς από όλες τις ασθένειες του έτους” έλεγε ο Πλίνιος, ενώ ο Ιπποκράτης ισχυριζόταν ότι η τροφή είναι το φάρμακό σου.

Έτσι λοιπόν βότανα, χορταρικά και λαχανικά μαγειρεμένα ως κύρια πιάτα η ως συμπλήρωμα άλλων φαγητών, αποτελούσαν γεύματα με διατροφική αξία αλλά και θεραπευτικές ιδιότητες.

Τον Πόντο σπάνια έλειπε από το τραπέζι τσουκνίδα, ο μάραθο, η γλιστρίδα , τα λάπαθα , το σκόρδο και πολλά άλλα. Χρειάστηκαν πολλά χρόνια μέχρι να συνειδητοποιήσει η συμβατική ιατρική αυτό που οι γιαγιάδες στον Πόντο, ήξεραν από τους προγόνους τους. Ότι δηλαδή από τα βότανα και τα φυτικά προϊόντα μπορούμε να αντλήσουμε πολύτιμα στοιχεία για την αντιμετώπιση των ασθενειών.